สมาชิกวุฒิสภา (สว.) จำนวน 250 คนที่แต่งตั้งโดยคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) จะมีอายุห้าปีตามรัฐธรรมนูญ 2560 เท่านั้น โดยหลังจากที่ครบกำหนดในวันที่ 11 พฤษภาคม 2567 ก็จะต้องมีการสรรหา สว. ชุดใหม่ ซึ่งจะมีจำนวน 200 คน มาจากผู้สมัครตามกลุ่มอาชีพคัดเลือกกันเอง

 

ระยะเวลาห้าปีของ สว. แต่งตั้งมีบทบาทสำคัญในการแต่งตั้งบุคคลไปดำรงตำแหน่งในศาลรัฐธรรมนูญและองค์กรอิสระ ขวางการแก้ไขรัฐธรรมนูญ และขวางการเลือกนายกรัฐมนตรีอีกด้วย การมี สว. ชุดใหม่ที่อย่างน้อยจะไม่ได้มาจาก คสช. โดยตรง จะช่วยเปิดประตูให้การเมืองไทยสามารถเดินไปข้างหน้าได้

 

แต่กว่าจะถึงวันที่ได้ สว. ชุดใหม่ คนไทยอาจจะต้องรออย่างน้อยสองเดือนกว่าที่กระบวนการสรรหาจะเสร็จสิ้น โดยในระหว่างนี้ สว. แต่งตั้งโดย คสช. ก็ยังคงอยู่ในอำนาจต่อไปจนกว่าการคัดเลือกจะแล้วเสร็จใช้ สว. ชุดใหม่เข้าปฏิบัติหน้าที่ได้

 

 

หลังจากที่ สว. ชุดแต่งตั้งครบวาระห้าปีตามบทเฉพาะการณ์ของรัฐธรรมนูญในวันที่ 11 พฤษภาคม 2567 การเลือก สว. ชุดใหม่ก็จะดำเนินการตามวิธี “ปกติ” ในรัฐธรรมนูญ 2560 โดยรัฐธรรมนูญ 2560 มาตรา 107 วรรคท้าย ระบุว่า การเลือก สว. ชุดใหม่จะเริ่มด้วยการตราเป็นพระราชกฤษฎีกา หลังจากนั้น คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ก็จะต้องประกาศวันที่จะเริ่มกระบวนการสรรหา สว. ภายในห้าวัน

 

พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการได้มาซึ่งสมาชิกวุฒิสภา พ.ศ. 2561 มาตรา 12 กำหนดว่าภายในห้าวันหลังมีพระราชกฤษฎีกา กกต. จะต้องประกาศข้อมูลดังนี้

 

หลังจากที่การเลือกในระดับประเทศได้ผู้ที่ได้รับการคัดเลือกลำดับสุดท้ายจากกลุ่มอาชีพ 20 กลุ่ม กลุ่มละ 10 คน กกต. จะต้องรอไว้ก่อนอย่างน้อยห้าวัน หาก กกต. เห็นว่ากระบวนการคัดเลือกเป็นไปด้วยความสุจริต และเที่ยงธรรม ก็ให้ประกาศผลการสรรหา สว. ชุดใหม่ 200 คนในราชกิจจานุเบกษา เป็นอันจบกระบวนการ

 

 

จากข้อมูลข้างต้น ทำให้สามารถประมาณการระยะเวลาของขั้นตอนการสรรหา สว. ได้ดังนี้

ดังนั้น กระบวนการสรรหา สว. ตั้งแต่เริ่มประกาศพระราชกฤษฎีกาจะใช้เวลาอย่างมากที่สุดประมาณ 64 วัน ทำให้คนไทยจะต้องรออย่างน้อยกว่าสองเดือนกว่าที่ สว. ชุดใหม่จะเข้าปฏิบัติหน้าที่ โดยในระหว่างกระบวนการสรรหานี้ สว. 250 คนชุดแต่งตั้งโดย คสช. ก็จะยังรักษาการณ์ต่อไป โดยยังมีอำนาจในการผ่านกฎหมายและให้ความเห็นชอบองค์กรอิสระอยู่เช่นเดิม แต่จะสูญเสียอำนาจบางประการไป เช่น อำนาจในการร่วมเลือกนายกรัฐมนตรีจะหมดลงในวันที่ 24 พฤษภาคม 2567